In het kielzog van Antarctica groeit de interesse voor cruises in Arctische wateren. Toch zijn er wezenlijke verschillen tussen de twee poolgebieden. Ook in het Noordpoolgebied zijn er nog eens duidelijke verschillen tussen Spitsbergen, IJsland, Groenland of Canada. Gaat jouw interesse eerder uit naar de spectaculaire landschappen of wil je kennismaken met de bijzondere dierenwereld? Peter Shanks, Managing Director Verenigd Koninkrijk, Ierland, Midden-Oosten en Afrika en Daniil Elterman, Senior Director Expedition Field Staff & Operations gingen op een webinar onlangs dieper in op de bestemmingen.
De Arctic is het gebied dat zich boven de Noordpoolcirkel of 66.33° noorderbreedte bevindt met de Noordpool als geografisch middelpunt. In deze regio gaat de zon minstens één dag per jaar niet onder. In de winter is er minstens een periode van 24 uur waarop de zon helemaal niet aan de horizon verschijnt. Het gebied omvat het noorden van Finland, Zweden en Noorwegen, Spitsbergen, Groenland, Canada en de Verenigde Staten (Alaska). IJsland bevindt zich eigenlijk net onder deze breedtegraad, maar wordt in de cruisewereld vaak bij het gebied gerekend. Bijna de helft van de cirkel grenst aan Rusland. Maar door de gespannen situatie met Moskou, varen sinds vorig jaar geen Westerse rederijen meer in het Russische poolgebied en door de Noordoost Passage (Europees Rusland tot het Russische Verre Oosten). Volgens Silversea zullen daar al zeker tot 2025 geen cruises worden georganiseerd.
Arctic is afgeleid van het Griekse woord ‘arktos’ (beer). De naam verwijst in de eerste plaats naar de sterrenbeelden, maar wordt daarnaast geassocieerd met de ijsbeer. Dit is meteen het eerste belangrijke verschil met het Zuidpoolgebied waar helemaal geen (pool)beren leven. Een bezoek aan Antarctica beleef je volgens Daniil Elterman met alle zintuigen. Het Witte Continent overvalt je met haar hoge bergen, gletsjers en ijsbergen, drie tot zes soorten pinguïns, zeehonden en walvissen. De Arctic biedt een veel grotere diversiteit met ongelofelijke landschappen met bergen en gletsjers, dieren, maar ook een vegetatie en een cultuur. Het gebied is immers bewoond.
Svalbard
De Svalbard-archipel (Spitsbergen) staat voor betoverende fjorden en gletsjers die een schat aan dieren aantrekken, waaronder ijsberen en walrussen. Het afgelegen Bear Island is een natuurreservaat met steile kliffen en enkele van de grootste vogelkolonies op het noordelijk halfrond. Tijdens scenische Zodiactochten langs het eiland kan je papegaaiduikers, zeekoeten, drieteenmeeuwen en andere opmerkelijke zeevogels spotten, zeker in het begin van het seizoen. Verder zal je wellicht rendieren en poolvossen (vaak in de omgeving van de vogelnesten), zeehonden en walvissen zien. Behalve de Zodiactochten spreekt ook het ijscruisen de gasten aan. Het expeditieschip probeert altijd een regio met ijs te vinden. Let wel: de schepen hebben een versterkte romp, maar zijn geen ijsbrekers die zich een weg banen door dik, meerjarig ijs.
De aanwezigheid van poolberen is voor veel mensen een reden om een cruise naar Spitsbergen te boeken. Elterman: “Ik heb het geluk gehad tijdens de vele cruises herhaaldelijk beren te kunnen waarnemen in Spitsbergen, Canada en op de Noordwest Passage. In IJsland en Groenland zal je geen ijsberen zien. Het observeren van de dieren is onvergetelijk. Belangrijk is dat je Spitsbergen vergelijkt met een safari in Afrika. De dieren zijn constant in beweging. We weten nooit waar en wanneer ijsberen opduiken. Reizigers hebben een goede kans om beren te zien, maar neem het niet als vanzelfsprekend.”
Soms zal je beren zien vanaf het schip of de Zodiacs. In andere gevallen kan je ze alleen met verrekijkers observeren. Walrussen zijn daarentegen veel makkelijker te volgen en meestal weet de rederij ook waar ze voedsel zoeken. Het observeren van ijsberen zal ook nooit vanop het land gebeuren. Elterman: “Het zijn roofdieren die constant op zoek zijn naar voedsel. Ze zijn ook veel sneller dan mensen. Daarom gebeurt het observeren steeds vanop zee. Als de rederij ergens aan land gaat, zal het expeditieteam steeds de omgeving scouten om te zien of er geen beren in de nabijheid zijn.” Uit voorzorgsmaatregel vergezellen op elke uitstap trouwens gewapende begeleiders de groep.
IJsland
IJsland is groener en meer bewoond dan Svalbard. Het land is vooral gekend om zijn geothermische activiteit, meren en watervallen. IJsland bezoek je niet om haar dierenwereld. Je zal er wel vogels, rendieren en misschien walvissen zien, maar zeker geen ijsberen. Een cruise in het gebied besteedt ook aandacht aan de boeiende Vikinggeschiedenis met sprekers en optredens van lokale groepen.
Behalve het hoofdeiland bezoekt Silversea elk jaar Vigur Island waar heel wat Atlantische papegaaiduikers te vinden zijn. Een van de beheerders is Felicity Aston, de eerste vrouw die solo Antarctica overstak en eind 2022 de Silver Endeavour doopte. Ze heeft er een boerderij, verzorgt onder meer een eiderkolonie van zo’n 5.000 eenden en ontvangt gasten van Silversea Cruises met zelfgebakken taart. Op cruises in het gebied komt ze vaak aan boord en is als gastspreker een boeiende verteller. Cruises naar IJsland houden soms halt op de Faeröer-eilanden of vormen een combinatie met Svalbard. Op deze laatste krijg je het beste van twee werelden te zien met zowel een indrukwekkende dierenwereld van Svalbard als de adembenemende landschappen van IJsland.
Groenland
Groenland is volgens Elterman een ongelofelijke bestemming voor wie uitzonderlijke landschappen wil ontdekken. Met haar hoge bergen, fjorden en gletsjers is dit grootste eiland in de wereld een fantastische regio om te hiken en te kajakken. “Je kan er poolvossen, zeldzame vogels, muskusossen, rendieren en misschien een ijsbeer zien die door de toendra zwerft. Een cruise in Groenland draait echter vooral rond de landschappen, de buitenactiviteiten en de cultuur. Op elke cruise houden we halt in Inuït-gemeenschappen zodat de gasten inzichten krijgen in de lokale gemeenschappen en hun veerkracht om te leven in deze afgelegen plaatsen als Sisimiut, Kangaamiut, Uummannaq en Ittoqqortoormiit.
Later in het seizoen kan je in Groenland en het Canadese poolgebied ook het noorderlicht bewonderen. In Groenland, maar ook in andere Arctische bestemmingen geniet je daarnaast van de middernachtzon. Op cruises in juni en juli zal je de zon gedurende de hele reis niet zien ondergaan. Ook dat is een beleving.
Canadees poolgebied en Noordwest Passage
Het Canadees poolgebied staat garant voor een spannend avontuur met dieren in het wild, prachtige eilanden en verre culturen. Zeker rond Nunavut heb je een grote kans om ijsberen en walvissen te spotten. Pond Inlet met haar gletsjers en bergen wordt beschouwd als een van Canada’s ‘juwelen van het noorden’. In de buurt zijn veel archeologische vindplaatsen van de oude volkeren te vinden. De Inuit jaagden op kariboes, ringelrobben en zadelrobben, vissen, ijsberen en walrussen, maar ook op narwallen, ganzen, sneeuwhozen en poolhazen lang voordat Europese en Amerikaanse walvisvaarders hier kwamen. Pond Inlet staat ook bekend als een belangrijk centrum van de Inuit-kunst.
Wie nog dieper in deze regio wil doordringen, kan over de legendarische Northwest Passage tot in Alaska varen langs betoverende eilanden, de thuisbasis van Inuit-gehuchten en zeldzame diersoorten. Ontdek vergezichten en spectaculaire geluiden, geflankeerd door enorme kliffen en ijsvelden. Roald Amundsen was in het begin van de 20ste eeuw de eerste die de doorsteek maakte. Tijdens deze bijna een maand durende doortocht maken de passagiers uitgebreid kennis met de geschiedenis.
Het jongste decennium is deze doortocht steeds meer bevaarbaar. En daar heeft de opwarming van de aarde uiteraard mee te maken. “Door het ijs was deze doortocht tot heel recent maar zelden te bevaren. Toen Silversea in 2014 voor het eerst de doorsteek maakte, hadden we een ijsbreker nodig om voor ons een weg te banen. Sindsdien is het jaar na jaar makkelijker om door de passage te varen. Vandaag is die praktisch elke zomer navigeerbaar.”
Volgens Silversea stellen mensen die deze Arctische bestemmingen en dan vooral Svalbard wensen te bezoeken, hun plannen best niet langer uit. Niet alleen verdwijnt het ijs, maar ook vaardigen de landen strengere regels uit. “De jongste jaren varen meer en meer schepen rond Svalbard. Noorwegen voert steeds meer restricties in en heeft plannen om Svalbard helemaal te sluiten voor toeristische schepen. Het zal er ooit van komen”, aldus Elterman.
Alles samen bezoekt Silversea in het Noordpoolgebied tussen 2023 en 2025 meer dan 110 bestemmingen op 37 vaarschema’s. Sommige vertrekhavens zijn moeilijk te bereiken met lijnvluchten. Silversea organiseert daarom dit en volgend jaar vanuit Londen, New York, Montreal en Oslo chartervluchten naar afgelegen bestemmingen zoals Longyearbyen, Kangerlussuaq en Pond Inlet. Indien noodzakelijk omvat die ook een overnachting. Deze vluchten en transfers maken zowel deel uit van zowel de port to port- als de door to door-tarieven. Klik voor meer info en prijzen.
